پمپ های دیافراگمی در مدل های بادی (پنوماتیک) و برقی طراحی و ساخته می شوند. مدل های بادی عمدتا در انتقال مایعات و مدل های برقی جهت تزریق دقیق مواد مورد استفاده قرار می گیرند. این پمپ ها با توجه به قابلیت ها و طراحی منحصر به فرد به نام پمپ های همه کاره نیز شناخته می شوند. یکی از ویژگی های خاص پمپ های دیافراگمی قابلیت مکش مایع از عمق منفی بدون نیاز به هواگیری است و به همین دلیل در تخلیه بشکه و مخازن نیز بسیار مورد استفاده قرار می گیرند. این پمپ ها قادر به انتقال طیف وسیعی از مواد نظیر مایعات غلیظ ، خورنده ، تهاجمی (ساینده) ، سمی ، مشتعل شونده و غیره می باشند. در این مقاله قصد داریم تا شما را در انتخاب پمپ دیافراگمی مناسب راهنمایی کنیم. انتخاب صحیح این پمپ ها علاوه بر حفظ ایمنی می تواند تا حدود بسیار زیادی هزینه های مربوط به تعمیر و نگهداری و همچنین توقف تولید در واحد های صنعتی و فرآیندی را کاهش دهد.
بیشتر بخوانید : راهنمای خرید پمپ دیافراگمی
نکات مهم در انتخاب پمپ دیافراگمی
نوع سیال : مهم ترین عاملی که باید در نظر گرفته شود نوع ، ترکیب و ماهیت سیال است تا از خوردگی و سایش قسمت های در تماس با آن جلوگیری به عمل آید. بطور مثال مواد شیمیایی و اسیدی می توانند باعث خورندگی شوند و همچنین دوغاب یا مایعات حاوی مواد جامد ساینده هستند. در ادامه ماهیت سیال را بصورت کامل تر تشریح می کنیم.
- مایعات خورنده : سیالاتی نظیر اسید سولفوریک ، اسید کلریدریک ، سود های سوز آور (هیدروکسید سدیم) و غیره می توانند بسیار خورنده باشند و به قسمت های مختلف پمپ های دیافراگمی آسیب برسانند. به عنوان مثال برای انتقال اسید سولفوریک پمپ با بدنه PVDF و دیافراگم از جنس تفلون (PTFE) یا سنتوپرن (Santoprene) توصیه می شود.
- مایعات ساینده (اسلاری) : مایعاتی نظیر دوغاب ، لعاب ، رنگ ، جوهر و غیره که حاوی ذرات جامد هستند می توانند به شدت ساینده باشند و به قسمت های مختلف پمپ های دیافراگمی آسیب برسانند. به عنوان مثال برای انتقال رنگ ها می توانیم از پمپ با بدنه استیل یا آلومینیوم با دیافراگم تفلونی (PTFE) استفاده کنیم. همچنین برای انتقال دوغاب ها و اسلاری ها استفاده از پمپ های دیافراگمی با بدنه PP با دیافراگم سنتوپرن (Santoprene) توصیه می شود.
تطابق شیمیایی مواد با قطعات پمپ
یکی از موارد مهم در خرید پمپ های دیافراگمی ، تطابق شیمیایی مواد با قطعات پمپ است. بطور مثال برخی از اسید ها نظیر اسید کلریدریک باعث خورندگی در قطعات فلزی می شوند و یا مشتقات نفتی (هیدروکربن ها) قطعات لاستیکی را در خود حل می کنند. قسمت های در تماس با مایع در پمپ های دیافراگمی شامل بدنه ، توپک ها ، سیت ها ، اورینگ ها و دیافراگم ها می باشند. در جداول زیر متریال های مجاز در ساختار پمپ های دیافراگمی جهت انتقال انواع مواد شیمیایی ، اسید ها ، حلال ها و غیره نمایش داده شده است. جهت بررسی یک ماده خاص می توانید به راحتی نام آن را در نوار جستجو وارد کنید تا نتایج برای شما نشان داده شوند.
درجه مقاومت
A : خوب
B : متوسط
C : ضعیف
D : نامناسب
– : تست نشده
- مایعات سمی : سرب ، جیوه ، آنیلین و ترکیبات آرسنیک از جمله مواد سمی هستند که برای سلامتی انسان مضر و حتی کشنده هستند. استفاده از پمپ های دیافراگمی به دلیل عدم وجود آب بند در جابجایی آن ها توصیه می شود. برخی از پمپ های دیافراگمی دارای سیستم تشخیص نشتی از قسمت دیافراگم هستند که برای انتقال مایعات سمی ایده آل می باشند.
- مایعات قابل اشتعال : لاک ، استون ، الکل ، تینر ، بنزین ، نفت و غیره از جمله سیالات با قابلیت اشتعال هستند. استفاده از پمپ های AODD برای انتقال این مایعات بسیار مناسب می باشد. از آنجایی که محرک پمپ های دیافراگمی عموما هوای فشرده است، بنابراین این پمپ ها بصورت ذاتی ضد انجار هستند. اما برای اطمینان بیشتر در انتقال مواد قابل اشتعال و منفجر شونده توصیه می شود از پمپ های دیافراگمی دارای گواهینامه ATEX استفاده شود.
- مایعات حساس به تنش : موادی نظیر کشک ، سس کچاپ ، رنگ و امولسیون ها در صورتیکه در معرض تنش های برشی قرار گیرند، ممکن است خواص خود را از دست بدهند. برخی از این مواد حتی در مواجه با تنش های برشی ممکن است رقیق تر یا غلیظ تر شوند. از آنجایی که سرعت عملکرد در پمپ های دیافراگمی قابل تنظیم است ، استفاده از آنها برای انتقال مایعات حساس به تنش توصیه می شود. بهتر است در انتقال این گونه مواد سرعت را تا حد امکان کاهش دهید.
- فشار بخار پایین : مایعاتی مانند گازوئیل ، نفت و هیدروکربن ها فشار تبخیر پایینی دارند، بنابراین باید به این نکته توجه شود که پمپ با سرعت پایین کار کند و عمق مکش زیاد نباشد. با توجه به تنظیم سرعت در پمپ های دیافراگمی ، این پمپ ها گزینه مناسبی برای انتقال گازوئیل و هیدروکربن ها می باشند.
ویسکوزیته : ویسکوزیته مقاومت مایع در مقابل جاری شدن و به عبارتی دیگر میزان غلظت یا چسبندگی سیال است. پمپ های AODD گزینه مناسبی برای انتقال مایعات غلیظ می باشند. میزان غلظت مایع در انتخاب سایز پمپ های دیافراگمی بسیار حائز اهمیت است. به عنوان مثال برای انتقال مواد با ویسکوزیته بالاتر از 5000 سانتی پوآز توصیه می شود از پمپ های AODD با حداقل سایز 1.1/2 اینچ استفاده شود. همچنین مایعات ویسکوز با توجه به ایجاد تلفات اصطکاکی بیشتر در خطوط لوله نیاز به فشار خروجی بالاتری جهت انتقال دارند. منحنی های عملکردی پمپ های دیافراگمی بر اساس خواص آب ترسیم می شوند و شرکت های سازنده ضریب تصحیح ویسکوزیته را متناسب با سایز پمپ ارائه می کنند. منحنی های عملکردی پمپ برای مایعات غلیظ بر اساس ضریب تصحیح ویسکوزیته ترسیم می شوند. برای درک بهتر در جدول پایین ویسکوزیته برخی مواد بر حسب سانتی پوآز مطرح شده است.
نوع مواد به انگلیسی ویسکوزیته دینامیکی cP (mPa.s)
آب Water 1
شیر Milk 3
روغن موتور SAE 10 Motor Oil SAE 10 85~140
روغن موتور SAE 20 Motor Oil SAE 20 140~420
روغن موتور SAE 30 Motor Oil SAE 30 420~650
روغن موتور SAE 40 Motor Oil SAE 40 650~900
روغن کرچک Castor Oil 1.000
شیره ذرت Corn Syrup 5.000
عسل Honey 10.000
شکلات Chocolate 25.000
کچاپ Ketchup 50.000
سس خردل Mustard 70.000
خامه ترش Sour Cream 100.000
کره بادام زمینی Peanut butter 250.000
فشار : تعیین فشار ورودی (مکش) و خروجی (دهش) به انتخاب پمپ دیافراگمی مناسب کمک می کند.
- فشار ورودی : پمپ های دیافراگمی از نوع خودمکش می باشند و علاوه بر پمپاژ جریان مغشوش قابلیت مکش از عمق منفی را نیز دارند. در صورتیکه فشار ورودی در پمپ های AODD بیش از حد مجاز باشد بر روی باز و بسته شدن توپک ها تاثیر گذار است و باعث ایجاد اختلال در عملکرد پمپ می شود.
- فشار خروجی : به فشار خروجی در پمپ های دیافراگمی هد گفته می شود. در این پمپ ها عمدتا فشار هوای ورودی با فشار خروجی مایع نسبت 1 به 1 دارد. البته در برخی از پمپ های فشار بالا این نسبت 1 به 2 می باشد و فشار خروجی پمپ می تواند تا 16 بار افزایش یابد.
دبی : دبی به میزان جریان خروجی مایع در واحد زمان گفته می شود. این پارامتر رابطه مستقیم با تعیین سایز ورودی خروجی پمپ های دیافراگمی دارد. دبی در این پمپ ها معمولا با واحد lit/min ، gpm یا m3/hr نشان داده می شود.
دما : جنس قطعات پمپ های AODD دارای محدودیت دمایی هستند. دمای کارکرد و شرایط محیطی در انتخاب پمپ های دیافراگمی مناسب تاثیر گذار هستند. بطور مثال دیافراگم از جنس نئوپرن (Neoprene) برای دماهای بالاتر از 100 درجه سانتی گراد مناسب نیست. در جدول زیر محدوده دمای مجاز متریال های رایج مورد استفاده در پمپ های دیافراگمی نشان داده شده است.
جنس قطعات پمپ به انگلیسی محدوده دمای مجاز (سانتیگراد)
پلی پروپیلن Polypropylene 0 ~ 79
پلیوینیلیدین فلوراید PVDF -12 ~ 107
استنلس استیل Stainless Steel -28 ~ 104 *
آلومینیوم Aluminium -28 ~ 104 *
چدن Cast Iron -28 ~ 104 *
لاستیک طبیعی (نیتریل) Buna-N (NBR) -12 ~ 65
لاستیک مصنوعی Neoprene -17 ~ 93
EPDM EPDM -51 ~ 137
پلیاورتان Polyurethane -12 ~ 65
سنتوپرن Santoprene -28 ~ 104
تفلون PTFE 4.4 ~ 104
*دمای درج شده بدون در نظر گرفتن قطعات لاستیکی مورد استفاده در پمپ ها است.
کاربری : پمپ های AODD را می توان برای کار های دائم و همچنین کار های مقطعی نیز استفاده کرد. این پمپ ها عمدتا در تخلیه و انتقال مایعات کاربرد دارند. قابلیت نصب بصورت ثابت یا قابل حمل بر روی چرخ از مزایای پمپ های دیافراگمی به شمار می رود. کافیست در نقطه مصرف دسترسی به هوای فشرده وجود داشته باشد.
هوای فشرده : همانطور که از نام پمپ های Air Operated Double Diaphragm مشخص است، نیروی مورد نیاز جهت عملکرد این پمپ ها توسط هوای فشرده تامین می شود. بنابراین قبل از خرید پمپ دیافراگمی ، از دسترسی به هوای فشرده اطمینان حاصل کنید. لازم به ذکر است که برخی از این پمپ ها قابلیت کارکرد با گاز طبیعی یا نیتروژن را دارند.
راهنمای کامل انواع پمپ دیافراگمی
در ادامه با انواع پمپ دیافراگمی آشنا میشویم:
پمپ دیافراگمی پنوماتیک (بادی)
- پمپ دیافراگمی پنوماتیک، یکی از ابزارهای پر کاربرد در صنایع مختلف است که با استفاده ازهوای
- فشرده کار می کند. به دلیل طراحی منحصر به فرد این نوع پمپ، در محیط هایی که خطر انفجار یا جرقه زدن وجود دارد، از جمله صنایع نفت و گاز، پتروشیمی و کارخانه های تولید رنگ، جایگاهی ویژه دارد.
- این پمپها شامل دو اتاق مجزا با دیافراگم هستند که هر کدام دارای شیر ورودی و شیر خروجی می باشند.
- جریان هوای فشرده می تواند از یک اتاق به اتاق دیگر منتقل شود، انتقال هوا توسط یک دستگاه کنترل شیر هوا که در پمپ تعبیه شده است، انجام می شود.
- این پمپ بدون نیاز به برق و با نگهداری ساده و کم هزینه، گزینه ای ایده آل برای بسیاری از صنایع است.
پمپ دیافراگمی برقی
- در صنایعی که دسترسی به کمپرسور هوا محدود است، پمپهای دیافراگمی برقی از اهمیت ویژهای برخوردارند.
- برای حرکت دادن دیافراگمها و پمپاژ سیال در این نوع پمپ، از انرژی الکتریکی استفاده
- می کنند.
- از ویژگیهای برجسته این پمپها می توان به راهاندازی ساده و عدم نیاز به تجهیزات اضافی مانندکمپرسور اشاره کرد. این مزیتها سبب شده تا پمپهای برقی در صنایع حساس مانند کارخانه های تولیدمواد شیمیایی، داروسازی و صنایع غذایی مورد استفاده قرار گیرند.
- علاوه بر این، توانایی این پمپها درنتقال انواع سیالات، از جمله سیالات غلیظ و مواد شیمیایی، بدون هیچ گونه تغییر در کیفیت، برتری آنها را در این صنایع نشان می دهد.
پمپهای دیافراگمی هیدرولیکی
- استفاده از پمپ های هیدرولیکی در صنایع نفت و گاز از اهمیت ویژه ای برخوردار است.
- این پمپ ها به دلیل توانایی انتقال سیالات غلیظ و مقاوم در فشارهای بالا و شرایط سخت، مورد استفاده دراین صنایع هستند.
- این پمپها از یک مایع هیدرولیکی بهعنوان واسطه در طرف مقابل دیافراگم استفاده می کنند.
- مایع هیدرولیکی توسط یک پیستون یا سرسیلندر تحت فشار قرار می گیرد تا دیافراگم را بهحرکت درآورد.
- عملکرد این پمپها مشابه پمپهای مکانیکی است، اما به جای استفاده از یک اتصال مکانیکی، مایع هیدرولیکی مستقیماً با دیافراگم در تماس است.
- جریان سیال با تنظیم سرعت پمپ یا میزان مایع هیدرولیکی موجود تنظیم می شود.
-
پمپهای دیافراگمی دستی
- یکی دیگر از انواع پمپ های دیافراگمی، پمپ دیافراگمی دستی است.
- در این نوع پمپها، نیازی به انرژی خارجی مانند برق یا هوا نیست و کاربر به طور دستی دیافراگم را فشار داده و سیال را انتقال می دهد.
- پمپهای دستی برای کارهایی که نیاز به دقت بالا و تنظیمات ساده دارند، مانند استفاده در آزمایشگاهها یا پروژههای تحقیقاتی بسیار مؤثر هستند.
- همچنین این پمپ ها به دو دسته پمپ دیافراگمی دستی اهرمی و پمپ دیافراگمی دستی پیستونی تقسیم می شوند.
نتیجه گیری
پمپهای دیافراگمی یکی از پرکاربردترین انواع پمپها هستند که برای انتقال مایعات مورد استفاده قرار میگیرند. این مدل از پمپها با قابلیتهای ویژه خود به عنوان پمپ همه کاره نیز شناخته میشوند و قادر به انتقال طیف وسیعی از مایعات هستند. در زمان خرید پمپ دیافراگمی توجه به نکات مهمی همانند نوع سیال، تطابق شیمیایی مواد با قطعات پمپ، فشار، دبی، دما، کاربری و هوای فشرده حائز اهمیت است. همچنین خریدار باید با انواع پمپهای دیافراگمی از قبیل مدل بادی یا پنوماتیک، مدل برقی، مدل هیدرولیکی و دستی آشنا باشد تا بتوانید براساس نیاز خود بهترین نوع پمپ دیافراگمی را انتخاب کند.
شرکت فلوپارس پیشرو در ارائه برترین پمپهای دیافراگمی
با وجود اینکه پمپهای دیافراگمی قابلیتهای برجستهای دارند؛ اما برای بهرهمندی از این قابلیتها، باید آنها را از یک نمایندگی معتبر خریداری کرد. شرکت فلوپارس به عنوان فروشنده و نمایندگی انواع پمپهای خانگی، صنعتی و کشاورزی سالها است که با ارائه مشاوره رایگان در زمان خرید و فروش محصولات با کیفیت، رضایت مشتریان خود را بدست آورده است. شما عزیزان نیز میتوانید پمپ دیافراگمی مورد نظر خود را با مشورت با کارشناسان متخصص ما انتخاب و خریداری فرمایید.