پمپ‌ها یکی از لوازم کاربردی برای مصارف خانگی تا صنعتی هستند که در انواع مختلفی تولید می‌شوند. برای بهره‌گیری از پمپ‌ها، لازم است تا مدل متناسب با نیازتان را انتخاب کنید. البته انتخاب نوع مناسب پمپ به فاکتورهای متعددی بستگی دارد که یکی از مهم‌ترین آن‌ها NPSH است. اگر می‌خواهید بدانید که NPSH پمپ چیست و چه کاربردی دارد، تا انتهای این مطلب با ما همراه باشید.
NPSH چیست؟
NPSH به معنی هد مکش خالص مثبت است و به میزان فشار لازم در ورودی پمپ برای مانع شدن از ایجاد پدیده کاویتاسیون اشاره دارد. NPSH یا Net Positive Suction Head یکی از پارامترهای حیاتی برای هر پمپی به حساب می‌آید؛ زیرا هنگامی که مایعات وارد پمپ می‌شوند، باید برای جلوگیری از ایجاد حباب‌های بخار، فشار کافی داشته باشند.
پمپ با در اختیار داشتن NPSH مناسب می‌تواند بدون هیچ اختلالی به کار خود ادامه دهد. در صورت عدم وجود NPSH مناسب، مشکلات مختلفی برای پمپ به وجود می‌آید که از مهم‌ترین آن‌ها می‌توان به خرابی قطعات و کاهش کارایی اشاره کرد. با توجه به اینکه NPSH پمپ چیست و چه کاربردی دارد، می‌توانیم آن را مدیریت کنیم و مانع از بروز مشکلات احتمالی شویم.
بیشتر بخوانید : محاسبه هد و دبی پمپ
انواع NPSH
NPSH، انواع مختلفی دارد که عبارتند از:
- NPSH موجود: NPSH موجود به مقداری می‌گویند که توسط مهندس کارخانه محاسبه شده و برحسب متر بیان می‌شود. این NPSH در ورودی پمپ منهای فشار بخار مایع به عنوان نتیجه فشار مطلق سیال قابل تعریف است.
- NPSH مورد نیاز: این مقدار توسط سازنده پمپ ارائه می‌شود و برای توصیف تلفات انرژی داخل پمپ به کار می‌رود که از طریق پروانه پمپ رخ می‌دهد.
فرمول محاسبه
NPSH
برای درک بهتر اینکه NPSHپمپ چیست و چه کاربردی دارد، لازم است تا فرمول محاسبه آن را بدانید:
با استفاده از این فرمول می‌توانید NPSH مورد نیاز پمپ را بدست آورید و از کارکرد آن اطمینان حاصل کنید.
چرا NPSH در انتخاب پمپ مهم است؟
انتخاب NPSH برای جلوگیری از کاویتاسیون در پمپ‌های خانگی اهمیت بالایی دارد. کاویتاسیون با کاهش فشار مایع در ورودی پمپ رخ می‌دهد که این اتفاق می‌تواند باعث ایجاد بخار آب و بروز سایر مشکلات در پمپ‌های آب خانگی شود؛ چراکه این بخارها با پروانه پمپ برخورد می‌کنند و منجر به خرابی قطعات داخلی خواهند شد. از سوی دیگر، خرابی و فرسایش سریع قطعات داخلی، کارایی پمپ آب خانگی را کاهش می‌دهد و حتی منجر به ایجاد هزینه‌های اضافی و خرابی‌های جدی می‌شود.
بیشتر بخوانید : راهنمای جامع منبع تحت فشار دیافراگمی
تاثیر NPSH بر عملکرد پمپ
از آنجایی که NPSH یکی از فاکتورهای مهم در انتخاب پمپ آب است، باید توجه ویژه‌ای به آن شود. یکی از مهم‌ترین نکاتی که در این زمینه وجود دارد، این است که NPSHa باید از NPSHr بالاتر باشد؛ در غیر این صورت پمپ نمی‌تواند به درستی کار کند. از طرفی، در این حالت پدیده کاویتاسیون رخ می‌دهد که منجر به کاهش عملکرد پمپ می‌شود و حتی خسارات بسیاری به آن وارد می‌کند.
در صورت ایجاد حباب‌های گازی با ایجاد پدیده فیزیکی کاویتاسیون، این حباب‌ها در زمان ریختن مایعات داخل پروانه، فرو می‌ریزند و منجر به تولید ریزگردها در پروانه می‌شوند؛ درنتیجه نامتوازن بودن پروانه منجر به آسیب جدی به یاتاقان، خرابی درزگیر و موارد دیگر می‌شود.
کاویتاسیون و ارتباط آن با NPSH
کاویتاسیون و ارتباط آن با NPSHکاویتاسیون یکی از دلایل اصلی خرابی پروانه پمپ‌ها و توربین‌ها است که به دلیل عدم رعایت فشار مکش خالص پمپ رخ می‌دهد. در قسمت ورودی تمامی پمپ‌های سانتریفیوژ، برای جلوگیری از پدیده کاویتاسیون، نیاز به تعیین حداقل فشار است که به مشخصات طراحی پمپ بستگی دارد.
مقالات فلوپارس : دلایل لرزش پمپ آب
نحوه افزایش NPSH موجود در سیستم پمپاژ
برای افزایش NPSH موجود در سیستم پمپاژ 4 راه وجود دارد که در ادامه به آن‌ها اشاره می‌کنیم:
- فشار بخار سیال را کاهش دهید.
- فشار خارجی را افزایش دهید.
- افزایش سطح سیال مخزن به نسبت ارتفاع مبدا
- از بوستر پمپ استفاده کنید.
نکات مهم در انتخاب پمپ براساس NPSH
برای انتخاب پمپ براساس NPSH، لازم است که NPSH مورد نیاز از NPSH موجود کمتر باشد. به عبارت ساده‌تر، انرژی مورد نیاز برای مکش باید کمتر از انرژی موجود برای مکش سیال باشد تا در زمان ورود پمپ آب، سیال بخار نشود و مشکلی برای پمپ آب به وجود نیاید.
نتیجه‌گیری
در این بخش دانستیم که NPSH پمپ چیست و چه کاربردی دارد. NPSH منجر به یکنواخت شدن جریان مایع در سیستم می‌شود و از نوسانی شدن جریان سیالات در سیستم جلوگیری می‌کند؛ به همین دلیل انتخاب نوع مناسب آن برای پمپ حائز اهمیت است.
